विश्वकप २०३० मा नेपाल !

सन् २०३० सम्ममा नेपाल विश्वको सबैभन्दा ठूलो अनुमानित अर्थतन्त्र चीन र तेस्रो ठूलो भारतको बीचमा हुनेछ । अपार अवसरको सदुपयोग गर्न वा बोझबाट बच्न हामीले आफूमा सोहीअनुसारको सक्षमताको विकास गर्दै लैजानु पर्दछ ।

हामीले आफ्ना दुई ठूला छिमेकीहरूको चिसो, अँध्यारो, गरिब छायाँ नभई आफ्नो अद्वितीय सफलताहरूसहितको उत्कृष्टताको सार्वभौमसत्ता सम्पन्न राष्ट्रको रूपमा आफूलाई चिनाउन थाल्नुपर्छ। एक वाक्यमा भन्नुपर्दा नेपाल ‘सफ्ट पावर’ हुनुपर्छ ।

विकिपिडियाले सफ्ट पावरलाई अपील र आकर्षण मार्फत अरूको प्राथमिकतालाई आकार दिने क्षमताको रूपमा परिभाषित गर्दछ। एकतर्फी नेपालले सफ्ट(पावर राज्यको दिशामा काम गर्न सक्छ र छिमेकीहरूलाई प्रभाव पार्न सक्छ । हामी उत्कृष्टताको केन्द्र (बाँकी विश्वले अत्यन्त आकर्षक वा आकर्षक ठानेका कुराहरूमा) हौं भनेर प्रमाणित गरेर ।

यो गर्नको लागि एक तरिका, संसारसंग प्रतिस्पर्धा र उच्च स्तरमा आफूलाई उत्कृष्ट प्रमाणित गर्नु । मलाई विश्वास छ, सफ्ट–पावरको रूपमा हाम्रो दाबी सुरु गर्न सक्ने एउटा उत्तम तरिका भनेको नेपाललाई २०३० को फिफा पुरुष विश्वकप र २०३१ मा हुने महिला विश्वकपका लागि छनोट गर्न सक्षम बनाउनु हो।

समानान्तर रणनीति जसले निकट भविष्यमा हाम्रो राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीलाई आईसीसी विश्व कपमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गर्न सक्षम बनाउन सक्छ। त्यसोभए अब आठ वर्षपछि सन् २०३० मा हुने फिफा विश्वकपमा नेपाल कसरी पुग्ने ?

पहिले हाम्रो हिसाव गरौं । नेपाल अहिले विश्व फुटबलको वरियतामा १७६ औं स्थानमा छ । २०३० मा छनोट हुन, यो २०३० को विश्वकपमा छनोट हुने शीर्ष ४८ टोलीहरूमा आफूलाई पार्न सक्नुपर्छ । एसियाबाट, नेपालले छनोट हुन आठ राष्ट्रमध्ये पहिलो भएर सषमताको प्रमाण प्रस्तुत गर्नु पर्छ । साथै, वैकल्पिक रूपमा २०३० को विश्वकप छनोट खेल्नका लागि नेपालले भारत र बंगलादेशसँग मिलेर सन् २०३० को विश्वकपको संयुक्त आयोजना गर्नुपर्दछ ।

त्यसोभए २०३० को विश्वकपमा नेपाल खेल्ने यो मार्गचित्र (रोडम्याप) कल्पना गरौं ! रुसमा २०१८ मा भएको विश्वकपले लाखौं नेपालीलाई एकै ठाउँमा ल्यायो, जसले त्यो रोमाञ्चक विश्व कपलाई जोशका साथ हेरे र विभिन्न राष्ट्रहरूलाई उत्साहपूर्वक समर्थन गरे (जस्तो धेरैले पहिले कहिल्यै नदेखेका वा सुनेका पनि थिएनन्)।

टूर्नामेंटभरि, हामीले यी सबै फुटबल राष्ट्रहरूको जर्सीहरू किनेका थियौं र एकअर्काको विरुद्धमा मैत्रीपूर्ण बाजी राख्यौं र यी देशहरूको जितमा हर्षोल्लास गर्यौं जहाँ हामी कहिल्यै गएका थिएनौं ।

तैपनि भित्र भित्र, हामी प्रत्येकले यो उदासी र खल्लोपन बोकेका थियौं । हामी सबैको मनमा एउटा अधुरो प्रश्न बोकेको थियो, ‘नेपाल कहिले विश्वकपमा पुग्ने हो ताकि हामी सबै नेपाली हाम्रो गौरवशाली रातो र निलो जर्सीले सजिएको टिममा एकताबद्ध हुन सकौं ?’

नेपालको पछिल्ला सरकारले देशको विगत केही दशकको कुप्रबन्धले गर्दा गुमाएको आत्मसम्मान र एकतालाई पुनः प्राप्त गर्ने ठूलो राष्ट्रिय चाहनाको सपना देख्नुपर्छ । नेपाललाई आगामी एक दर्जन वर्षमा विश्वकपमा पुर्‍याउने र नेपाललाई विश्व मानचित्रमा सममानित राष्ट्रका रूपमा चिनाउने ठूलो राष्ट्रिय लक्ष्य लिएर अघि बढ्नु पर्छ । यो अवसरलाई सदुपयोग गर्नु पर्छ ।

धेरै आलोचकहरूले तत्काल यस्तो हिम्मतको उपहास गर्न सक्छन्, दुस्साहस भनेर उडाउन सक्छन् । तर, हिम्मत र आँट राखे नहुने कुरा के पो छ र ? यो ‘गफ–गफ’ मा मात्र सिमित नहोस् भन्ने सुनिश्चित गर्न सरकारले तत्कालै सामाजिक, उद्यमी र राजनीतिक नेताहरूलाई एकसाथ ल्याएर नेपाललाई सन् २०३० सम्ममा विश्वकपमा पुर्‍याउने मार्गचित्रमा छलफल थाल्नु पर्छ ।

१९६० को युगको सफलताको कथाबाट प्रेरित भएको अमेरिकी नेतृत्वले १० वर्षमा एक व्यक्तिलाई चन्द्रमामा पुर्‍याउने दृढ संकल्प बोकेर गरेको कामबाट प्रेरणा लिन सकिन्छ । हामीले यस्तै दृढ संकल्प लिएर खेलप्रेमी, नीति निर्माता, कर्मचारीतन्त्र र स्थानीय नेताहरूबीच महिनौं लामो सहभागितामूलक मंथन सुरु गर्र्दै असामान्य कदम चाल्नु पर्छ । नेपालभर, बालबालिकालाई आफ्ना हजुरबा हजुरआमाले विभिन्न निर्णय प्रक्रियामा समावेश गर्दै यस राष्ट्रिय संकल्प बारे उत्प्रेरित गर्नुुृ पर्छ ।