एजेन्सी, ७ असार । अमेरिको इरान–इजरायल द्वन्द्वमा हाम फालेपछि अवस्था झनै गम्भीर बनेको छ। इजरायल र इरानबीचको सैन्य द्वन्द्व बढ्दै जाँदा, इरानले होर्मुज जलडमरू बन्द गर्ने धम्की दिएको छ। यो इरानको उत्तरमा र ओमान र संयुक्त अरब इमिरेट्सको दक्षिणमा अवस्थित छ। यो साउदी अरेबिया, इरान, इराक, कुवेत र युएईबाट तेल निर्यातको मुख्य मार्ग हो। कतारबाट धेरै तरल प्राकृतिक ग्यास (एलएनजी) ढुवानी पनि यही मार्गबाट हुन्छ। यदि इरानले यो मार्ग बन्द गर्यो भने, यसले चीनलाई पनि असर गर्नेछ।
विश्वको तेलको पाँचौं भाग र एलएनजीको ठूलो हिस्सा हर्मुजको जलडमरूमबाट जान्छ। भारतले आफ्नो लगभग ४० प्रतिशत तेल र लगभग आधा ग्यास हर्मुजको जलडमरूमबाट आयात गर्छ। केप्लर कम्पनीका अनुसार इजरायलले इरानको सैन्य र आणविक अड्डाहरूमा आक्रमण गरेपछि होर्मुज जलडमरू बन्द हुने सम्भावना बढेको छ। इरानका कट्टरपन्थीहरूले यसलाई बन्द गर्ने धम्की दिएका छन्। इरानी मिडियाले तेलको मूल्य प्रति ब्यारेल ४०० डलर सम्म जान सक्ने चेतावनी दिएको छ।
चीनले कति नोक्सान बेहोर्छ ?
केप्लरका प्रमुख अनुसन्धान विश्लेषक सुमित रिटोलिया भन्छन्, ुकेप्लरको विश्लेषणले हर्मुज जलडमरू पूर्ण रूपमा बन्द हुने सम्भावनालाई धेरै कम मान्दछ। किनभने त्यसो गर्नु इरानको लागि हानिकारक हुनेछ।ु उनी भन्छन् कि चीन इरानको सबैभन्दा ठूलो तेल ग्राहक हो। यसले आफ्नो समुद्री तेलको ४७ प्रतिशत मध्य खाडीबाट आयात गर्छ। यदि यो मार्ग बन्द भयो भने, चीन प्रत्यक्ष रूपमा प्रभावित हुनेछ। यसबाहेक, इरान पनि आफ्नो तेल निर्यातको लागि यस मार्गमा निर्भर छ। यसको ९६ प्रतिशत तेल खार्ग टापुबाट निर्यात गरिन्छ। त्यसैले, यो मार्ग आफैं बन्द गर्नु चीनसँगै इरानको लागि पनि हानिकारक हुनेछ।
